Türkiye-Türkçesinde İsimden +lA-mAk eki ile Yapılan Fiillerin - Etimoloji Göz Önünde Tutularak - Anlam Bilimsel ve Cümle Bilimsel Araştırılması
Esin İLERİ Ecer
Anahtar Kelimeler: değerlilik kuramı / değerlilik dil bilgisi, fiillerin birleşim değeri (bağlayıcı veya seçmeli tümleçler), tümleçlerin fiile bağlı durum hâli, birleşim değerinin fiilin anlamı üzerindeki etkisi, temel-isim, etimoloji
Özet
Araştırmada isimden +lA- türetim eki ile yapılan fiiller anlam bilimi (semantik) ve cümle bilimi (syntax) açısından incelendi. Önce kaynakçada adı geçen sözlüklerdeki isimden +lAtüretim eki ile yapılmış fiiller (1000`e yakın) toplandı ve gözden geçirildi. Bu fiillerle doğru cümle kurabilmek için gerekli olan tümlein / tümleçlerin durum hâli ile fiillerin temelini oluşturan temel-isimlerin anlamı arasında bir bağlantı olup olmadığını Gerhard Helbig`in fiillerin birleşim değeri (Değerlilik Kuramı // Valenztheorie) üzerine yaptığı çalışmaları göz önünde tutularak incelendi. Fiiller, gerekli tümlecin / tümleçlerin durum hâli de gösterilerek alfabetik bir dizinde belgelendi. Bazı temel-isimlerin bugünkü Türkçede kullanılmadığı saptanmış; bu durumda etimolojisi de incelenmiştir