DİVANÜ LÜGATİ’T-TÜRK’ÜN ÇEVİRİLERİNDEN HAREKETLE FONOLOJİK BAZI BELİRLEMELER (1)

İbrahim Taş

Anahtar Kelimeler: “Dìvānu LuŞāti ’t-turk”, sözlük, ses bilimi

Özet

Dìvānu LuŞāti 't-turk, Ḥusayn oğlu Maḥmūd al-KāşŞarì [1008-1105] tarafından 1072 Ocak 25 Çarşamba - 1074 Şubat 10 Pazartesi tarihleri arasında yazılmış olan ve 1077 Ocak 9 Pazartesi günü halife al-MuḲtadì [1075-1094]'ye takdim edilmiş olan, hâlen İstanbul Fatih Millet Kütüphanesi Arabî 4189 numarada kayıtlı bulunan yazma bir eserdir. DLT üzerine, bulunuşundan bugüne değin, yerli ve yabancı araştırıcılar tarafından pek çok çalışma yapıldı. Bunlardan bir bölüğünü metnin günümüz dillerine (Türkçe, İngilizce) aktarılması oluşturmaktadır. Bu aktarmalardaki en önemli sorunlardan biri, Türkçe sözcüklerin seslik değerlerine ilişkin farklı değerlendirmelerin olmasıdır. Ben bu yazımda, DLT çevirilerinde farklı biçimlerde yorumlanmış olan bu tür kimi sözcüklerin ses değerlerine ilişkin bazı belirlemeler yapmaya çalışacağım