ÇAN AĞZINDA YER ALAN BİRKAÇ ESKİCİL ÖGE
Burçin Özdemir
Anahtar Kelimeler: “Divanü Lügati’t-Türk”, Çan ağzı, “Derleme Sözlüğü”, ağız araştırmaları, eskicil ögeler
Özet
Ağız araştırmaları; ölçünlü dilde var olmayan sözcüklerin tespiti, unutulmaya yüz tutmuş eski Türkçe sözcüklerin yeniden canlandırılması, ağız özelliklerinin derlendiği çevrenin tarihî ve etnik yapısı hakkında fikir yürütülebilmesi açısından önemli bir yere sahiptir. Bu makalede; Divanü Lügati't-Türk 'te yer alan, Çanakkale ili Çan ilçesinde aynı biçimde veya türevleriyle tespit edilen sözcükler, Derleme Sözlüğü'ndeki anlamlarıyla birlikte incelenmiştir. Çalışma, Derleme Sözlüğü'ne katkı sağlama amacının yanında derlenen sözcüklerin tarihî metinlerden tanıklanması ve değişim sürecinin açıklanmasına da hizmet etmektedir. Çan ağzından derlenen sözcükler; Türk dilinin el kitabı hükmünde olan Divanü Lügati't-Türk merkezde olarak, Kutadgu Bilig, Tarama Sözlüğü ve bazı tarihî dil metinlerinden alınan örnekler ile karşılaştırılmış ve değerlendirilmiştir